حفظ و احیای جوانی، همواره از اصلی ترین خواسته های بشر بوده و تلاش های بسیاری نیز برای یافتن چنین روشهایی انجام پذیرفته که برخی موثر و برخی دیگر بی ثمر بوده اند. یکی از مهم‌ترین عناصر جوانی، پوست صورت است که متاسفانه بیشتر از هر جای بدن آثار پیری را به نمایش می‌گذارد. درست است که هنوز راهی برای جلوگیری از پیری کشف نشده، ولی راه‌های جوان سازی پوست می‌توانند ظاهری جوان‌تر، شاداب‌تر و زیباتر به شما هدیه کنند.
پیشرفت‌های علم پزشکی راه‌های زیادی را برای جوانسازی پوست در اختیار ما قرار داده است؛ از لیزر گرفته تا بوتاکس، ژل‌ها و تکنیک‌های گوناگون جراحی. تمام این روش‌ها به نوبه‌ی خود موثرند و بهترین روش جوانسازی پوست باید با توجه به شرایط شما تعیین شود. در این مقاله می‌خواهیم به معرفی روشهای جوانسازی بپردازیم تا اطلاعات کاملی در مورد این روش‌ها کسب کنید.
اما پیش از این که به سراغ روش‌ها برویم، بهتر است کمی در مورد سیر و فرآیند پیری پوست بدانید. این دانش پایه‌ای برای درک بهتر روشهای جوانسازی اهمیت دارد.
روند افزایش سن در پوست و علایم آن
بالا رفتن سن باعث تخریب اجزای شکل دهنده به پوست می‌شود. پروتئین‌های کلاژن و الاستین از جمله‌ی این اجزا هستند که بر زیبایی و جوانی پوست تاثیر بسیار دارند. سیگار کشیدن، ورزش نکردن، آلودگی هوا، قرار گرفتن در معرض اشعه‌های مضر نور خورشید و تغذیه نامناسب در کنار بالا رفتن سن، باعث تخریب و تحلیل رفتن پوست می‌شوند. به مرور زمان لایه‌ی سطحی پوست نازک و بافت پیوندی آن ضعیف می‌شود. افزایش سن روی تمامی لایه‌های پوست و بافت‌ها مجاور تاثیر می‌گذارد. در واقع پیر پوستی با ۴ علامت اصلی شناخته می‌شود که در روشهای جوانسازی پوست به دنبال راهی برای درمان آن‌ها هستیم. علائم پیری پوست عبارتند از:
چین و چروک
خطوط پوستی از اولین نشانه‌های افزایش سن می‌باشند. این خطوط از سن ۲۵ سالگی به تدریج روی پوست ظاهر می‌شوند و به مرور زمان عمیق‌تر شده و تبدیل به چین و چروک می‌گردند. خطوط پوستی ناشی از حرکت عضلات صورت هستند. در سنین جوانی تنها زمانی که می‌خندید، اخم می‌کنید یا مشغول صحبت هستید، این خطوط نمایان می‌شوند؛ اما وقتی خطوط پوستی تبدیل به چین و چروک شوند، بدون حرکت عضلات صورت هم روی پوست دیده می‌شوند. اصطلاحاً می‌گویند خطوط متحرک به چین و چروک‌های ثابت تبدیل می‌شوند.
خطوط چهره اغلب در نواحی زیر دیده می‌شوند :
- خط افقی پیشانی
- خط اخم (بین ابروها به صورت عمودی)
- خطوط شعاعی دور چشم و خطوط پنجه کلاغی
- خط خنده (کناره‌های بینی تا بالای لب)
- خطوط شعاعی دور لب
روشهای درمان چین و چروک و خطوط پوست
- بوتاکس
- لیزر درمانی
- تزریق فیلر یا ژل
- هایفوتراپی
- لیزر اندولیفت
- تزریق چربی
- کربوکسی تراپی
کاهش حجم
با افزایش سن، چند اتفاق مهم برای پوست و لایه‌های زیرین می‌افتد. پروتئین‌های کلاژن و الاستین پوست کاهش می‌یابند و پوست ما شل می‌شود. چربی زیر پوست در نواحی گونه، گیج‌گاه، چانه، بینی و چشم‌ها تحلیل می‌رود و صورت ظاهر اسکلتی پیدا می‌کند. استخوان‌های صورت به ویژه در اطراف دهان و چانه تحلیل می‌روند. البته این موارد در سنین بالای ۵۰-۶۰ سالگی خودشان را نشان می‌دهند؛ ولی روشهای جوانسازی پوست وقتی موثرند که در سنین پایین‌تر انجام شوند تا ظهور این علایم را به تاخیر بیندازند. کاهش حجم می‌تواند باعث افتادگی و چین و چروک شده و شادابی صورت شما را به شکل چشمگیری کاهش دهد.
قسمت هایی از پوست که در اثر افزایش سن با کاهش حجم مواجه می‌شوند عبارتند از :
- زیر چشم
- گونه‌ها
- زوایای فک و چانه
- اطراف لب و بینی
جوانسازی پوست با جبران حجم از دست رفته
- تزریق ژل
- تزریق چربی
از دست رفتن خاصیت کشسانی
بخش‌های عمقی پوست از چند جز اصلی تشکیل شده که قوام و شادابی پوست را ایجاد می‌کنند. اول از همه باید به رشته‌های پروتئین کلاژن اشاره کنیم که اسکلت اصلی بافت پیوندی زیر پوست را می‌سازد. هیالورونیک اسید جز دوم است که همچون سیمان بین بافتی عمل کرده و فضای بین رشته‌های کلاژن را پر می‌کند. در نهایت رشته‌های پروتئین الاستین، باعث خاصیت کشسانی یا الاستیسته پوست می‌شوند.
در پیری پوست، هم شاهد افتادن پوست هستیم، هم از دست رفتن خاصیت کشانی. افتادگی به دلیل کاهش حجم اتفاق می‌افتد که ناشی از تحلیل رفتن چربی زیر پوست، کاهش حجم هیالورونیک اسید و تخریب استخوان‌ها است. تحلیل رفتن قوام پوست و از دست رفتن خاصیت کشسانی آن، ناشی از فرسودگی و تخریب رشته‌های کلاژن و الاستین است. به این ترتیب استحکام و کشش پوست کاهش می‌یابد. تغییراتی مانند خشک و سفت شدن لایه‌های سطحی پوست هم مزید بر علت می‌شوند تا پوست حالت شکنندگی پیدا کند.
شایع‌ترین محل‌های کاهش خاصیت کشسانی در پوست به شریح زیر می‌باشند :
- دور لب
- کناره‌های فک
- زیر چشم
- پیشانی
جوانسازی پوست با افزایش خاصیت کشسانی
- لیزر اندولیفت
- هایفوتراپی
- میکرونیدلینگ
- آر اف فرکشنال ( اسکارلت)
- CO2 فرکشنال
- اربیوم فرکشنال
- پلاسما جت
تغییر در لایه های پوست
پوست ما از سه لایه تشکیل شده است. لایه‌ی سطحی اپی‌درم یا روپوست نام دارد. این لایه از چند لایه‌ی سلول تشکیل شده و به مرور زمان خشک، زمخت و نسبت به اشعه‌ی مضر آفتاب (فرابنفش) حساس‌تر می‌شود. ایجاد لکه‌ها و خال‌ها از جمله تغییراتی است که در این لایه مشاهده می‌شود. لایه میانی یا درم از سلول‌های سازنده پوست، غدد چربی و عرق و بافت پیوندی (شامل رشته‌های کلاژن، رشته‌های الاستین و هیالورونیک اسید) تشکیل شده است. همانطور که گفتیم میزان اجزای ساختمانی بافت پیوندی در فرآیند پیری پوست کاهش می‌یابد.
لایه‌ی میانی علاوه بر در شکل دادن به پوست و حفظ قوام آن نقش، وظیفه‌ی حفظ آب پوست را نیز برعهده دارد. به همین دلیل با تحلیل رفتن این لایه، پوست خشک و کم‌طراوت می‌شود. لایه‌ی زیرین، زیرپوست یا هیپودرم نام دارد که حاوی بافت پیوند و بالشتک‌ها یا پدهای چربی است. با افزایش سن، تعداد سلول‌ها، ضخامت هیپودرم و حجم بالشتک‌های چربی کم می‌شود. این وقایع منجر به کاهش حجم پوست و ظاهر شدن چین و چروک‌ها می‌گردد.
چه زمانی باید برای جوانسازی پوست اقدام کنید؟
بهترین زمان برای دریافت درمان‌های جوانسازی پوست به شرایط شما بستگی دارد. این که چه زمانی علائم پیری برایتان آزاردهنده یا نگران کننده می‌شود و چقدر از پوست خود محافظت کرده‌اید، از جمله عوامل موثر بر زمان جوانسازی هستند. استفاده از کرم‌های مرطوب کننده و ضد آفتاب، شستن پوست و تمیز نگه‌داشتن آن مهم‌ترین مراقبت‌های پوستی هستند که می‌توانند در کاهش سرعت پیری پوست موثر باشند. برخی از متقاضیان جوانسازی پوست، از اوایل ۳۰ سالگی دچار علائم اولیه پیر پوستی مانند چین و چروک‌های ظریف می‌شوند. افتادگی و لکه‌های پوستی هم ممکن است در این سنین مشاهده شود. درمان‌های لیزری، لایه برداری و هایفوتراپی از جمله روشهای کم‌تهاجمی و موثری هستند که می‌توانند باعث بهبود ساختار پوستی و جلوگیری از پیری شوند.
دهه‌ی چهارم زندگی زمانی است باید بیشتر مراقب پوست خود باشید. بدن خانم‌ها با نزدیک شدن به سنین یائسگی دچار تغییرات هورمونی می‌شود که تاثیر فراوانی روی پوست صورت دارند. نمایان شدن چین و چروک‌های اطراف چشم و دهان، خشکی و لکه‌های پوستی از جمله مواردی هستند که در سنین بالای ۴۰ سالگی رخ می‌دهند. در این سنین روشهای کم‌تهاجمی‌تر مانند هایفوتراپی، لیزر درمانی، تزریق ژل یا تزریق بوتاکس می‌توانند بسیار موثر عمل کرده و جوانی را به پوست بازگردانند؛ همچنین از تخریب بیشتر پوست نیز پیشگیری کنند.